Kamu sektöründe çalışmayı hedefleyen birçok kişi için istihdam türleri oldukça önemlidir. Türkiye’deki kamu personeli sisteminde yer alan “4B kadro”, özellikle sözleşmeli personel alımlarında sıkça karşılaşılan bir terimdir. Devlet memurları kanunu kapsamında düzenlenen bu kadro tipi, belirli bir süreyle sınırlı hizmet esasına dayanır. 4B sözleşmeli personel, klasik memur kadrosuna alınmadan istihdam edilen bireyleri tanımlar. Peki, 4B kadro ne anlama gelir, avantajları nelerdir ve kimler bu kapsamda çalışabilir? Bu yazıda, 4B kadro sistemine dair tüm merak edilenleri güncel ve açıklayıcı bir şekilde ele alıyoruz.
4B Kadro Ne Demek?
4B kadro, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 4. maddesinin B bendi kapsamında yer alan sözleşmeli personel statüsüdür. Bu statüde çalışanlar, klasik kadrolu memurlardan farklı bir çalışma düzenine tabidir.
4B kadro, kamu kurum ve kuruluşlarının ihtiyaç duyduğu hizmetleri karşılamak amacıyla belirli süreli sözleşmelerle çalışan personele verilen statüdür. Bu personeller, devletle doğrudan kadrolu olarak değil, hizmet sözleşmesiyle istihdam edilir. Çalışma süreleri genellikle bir yıl olup her yıl sonunda yenilenebilir. Ancak belirli şartlar altında kadroya geçiş imkanı da bulunabilir. 4B kapsamında çalışan personel, iş güvencesi açısından kadrolu memurlardan daha esnek bir yapıya sahiptir. Sosyal haklar, yıllık izin, doğum izni gibi bazı ayrıcalıklardan yararlansalar da, tayin ve disiplin işlemlerinde farklı kurallara tabidirler. 2025 yılı itibarıyla 4B kapsamındaki maaşlar, unvana göre değişmekle birlikte ortalama 25.000 TL ile 35.000 TL arasında değişmektedir.
4B Kadronun Sağladığı Haklar ve Farklılıklar
4B statüsü, sözleşmeli personellere bazı haklar sağlarken, bazı konularda kadrolu memurlardan ayrılır. Bu farklılıklar, görev yapacak kişilerin seçim yaparken göz önünde bulundurması gereken önemli noktalardır.
Maaş ve Sosyal Haklar
4B çalışanları, görev yaptıkları kuruma ve unvana bağlı olarak maaş alırlar. 2025 yılı itibarıyla bir 4B sözleşmeli sağlık personeli yaklaşık 32.000 TL maaş alırken, bir büro personeli ortalama 26.000 TL civarında ücret almaktadır. Ayrıca, yıllık izin, doğum izni, süt izni, ölüm izni gibi sosyal haklardan yararlanabilirler. Ancak emekli ikramiyesi, kademe ilerlemesi gibi bazı konularda kısıtlamalar bulunabilir.
Kadroya Geçiş İmkanı
Son yıllarda belirli dönemlerde yapılan düzenlemelerle 4B sözleşmeli personelin kadroya geçişine olanak tanınmıştır. Özellikle 3 yıl kesintisiz çalışma şartını sağlayan personeller için, Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmeliklerle kadroya geçiş süreçleri yürürlüğe girmiştir. Bu durum, sözleşmeli personelin uzun vadede iş güvencesine kavuşmasını mümkün kılar.
4B Kadroların Kamuya Alım Süreci
4B kadrosu, kamu personeli alımlarında farklı bir sürece sahiptir. Bu sistemde KPSS (Kamu Personel Seçme Sınavı) puanı belirleyici rol oynar.
KPSS puanı esas alınarak merkezi yerleştirme ya da kurumsal alımlar yoluyla 4B personel alımı yapılır. Başvurular genellikle ÖSYM ya da ilgili kamu kurumu internet siteleri üzerinden gerçekleştirilir. Adaylardan istenen belgeler, genellikle diploma, KPSS sonuç belgesi, sağlık raporu gibi temel evraklardan oluşur. Her kurum, pozisyona göre farklı nitelikler belirleyebilir.
4B Kadroda Çalışanlar İçin Gezilebilecek Yerler ve Maliyetler
Kamu personelleri genellikle tayin yoluyla farklı şehirlerde görev yapabildikleri için, görev yaptıkları yerlerde vakit geçirmek ve dinlenmek de önemlidir. Bu kapsamda bazı örnek lokasyonlar ve 2025 yılı itibarıyla ortalama gezi maliyetleri aşağıdaki gibidir:
Ankara
Başkent Ankara’da Anıtkabir, CerModern ve Atatürk Orman Çiftliği gibi yerler gezilebilir. Giriş ücretleri 2025 itibarıyla Anıtkabir için ücretsiz, CerModern için ortalama 80 TL’dir. Günlük yemek ve ulaşım masrafları ise ortalama 500-700 TL arasında değişmektedir.
İstanbul
İstanbul’da görev yapan 4B personeller için tarihi yarımada, Topkapı Sarayı (giriş 650 TL), Ayasofya Camii, Galata Kulesi (250 TL) gibi gezilecek yerler mevcuttur. Günlük ulaşım + yemek maliyeti ortalama 900-1200 TL civarındadır.
İzmir
İzmir’de görev yapanlar için Efes Antik Kenti (giriş 600 TL), Kordon boyu yürüyüşü ve Alsancak sokak lezzetleri öne çıkar. Günlük bütçe ortalama 700-900 TL arasında değişebilir.
Sıkça Sorulan Sorular
4B kadro hakkında kamu personeli adaylarının en çok merak ettiği soruları detaylı biçimde yanıtladık.
4B kadro ne demek?
4B kadro, Devlet Memurları Kanunu’na göre sözleşmeli olarak istihdam edilen personel türüdür. Bu statüde çalışanlar kamu kurumlarında hizmet sözleşmesiyle çalışır.
4B kadroda iş güvencesi var mı?
4B personellerin sözleşmeleri her yıl yenilenmek zorundadır. Kadrolu memurlara göre daha esnek bir iş güvencesine sahiptirler. Ancak belirli şartlar altında kadroya geçme imkanları vardır.
4B kadroya nasıl geçilir?
KPSS puanı ile yapılan merkezi atamalarda ya da kurumsal alımlarda 4B pozisyonlarına başvuru yapılabilir. Atamalar genellikle ÖSYM tarafından yürütülür.
4B personel tayin isteyebilir mi?
Tayin hakkı bulunsa da, kadrolu memurlara kıyasla daha sınırlı koşullar geçerlidir. Tayin talepleri kurumun insiyatifine bağlı olarak değerlendirilir.
4B ile 4A arasındaki fark nedir?
4A, kadrolu ve sigortalı çalışanları kapsarken; 4B, sözleşmeli personeli ifade eder. 4A’da daha geniş sosyal haklar ve emeklilik avantajları bulunur.
4B kadroda maaşlar ne kadar?
2025 yılı itibarıyla 4B personel maaşları 25.000 TL ile 35.000 TL arasında değişmektedir. Bu tutar, çalışılan kuruma ve pozisyona göre farklılık gösterebilir.
4B çalışanları yıllık izin kullanabilir mi?
Evet, yıllık izin, doğum izni, evlilik izni gibi sosyal haklardan 4B çalışanları da yararlanabilir. İzin süreleri sözleşmede belirtilen şartlara göre uygulanır.
